Những lời khuyên của mình dành cho các ứng viên khi đi phỏng vấn xin việc

Rất nhiều ứng viên nộp đơn xin việc vào một vị trí mà bản thân vừa không có kinh nghiệm, lại chẳng có chút kiến thức gì. Thật ra mình không ngại tuyển dụng một bạn trẻ, đặc biệt là mới tốt nghiệp ra trường. Đối với mình, các bạn trẻ ấy như một tờ giấy trắng, rất dễ để đào tạo, uốn nắn. Thật sự là mình không ngại đào tạo các bạn một cách tỉ mẩn, kiểu toàn tâm toàn ý, nhưng phải kèm một điều kiện: các bạn ấy phải thông minh và có tố chất ham muốn được học hỏi để phát triển. Vì thế, nếu mình nhìn thấy một ứng viên có thể đào tạo được, mình sẽ thích thú tuyển ngay. Còn bảo làm thế nào để mình đánh giá một ứng viên là một nhân tố có thể đào tạo được ư? Rất dễ.

1. Bạn có thể chưa có kinh nghiệm, nhưng trước khi đến một buổi phỏng vấn bất kỳ, bạn hãy cho nhà tuyển dụng thấy được rằng, bạn đã tìm hiểu kỹ càng như thế nào về tính chất công việc bạn đang dự tuyển. Thời đại 4.0 mọi thứ đều có thể hỏi anh google. Mọi thứ đều có thể nghiên cứu, tìm hiểu từ nhiều nguồn khác nhau. Dù là chưa có kinh nghiệm, nhưng ít nhất hiểu được công việc mình sắp làm cũng đáng để nhà tuyển dụng cho bạn một điểm cộng. 

2. Người tuyển dụng với chuyên môn trong lĩnh vực của họ, khi tuyển nhân viên cho phòng ban mình chắc chắn sẽ biết họ cần một ứng viên như thế nào, và vì thế, sẽ có nhiều câu hỏi tình huống được đặt ra. Thông qua cách trả lời rành rẽ và chủ động, người tuyển dụng chắc chắn sẽ đánh giá được thái độ và tính cách trong công việc của bạn ra sao, cách bạn nhìn nhận về vấn đề deadline, về trách nhiệm, về mong muốn học hỏi phát triển bản thân thế nào. Tất cả là để đánh giá, bạn có đồng quan điểm và giống tư duy với người sếp bạn sắp sửa làm cùng hay không. Mình nghĩ rằng, kỹ năng có thể học được, chứ tư duy, quan điểm là những thứ thuộc về tính cách. Không hợp gu thì không thể chơi với nhau được. Đơn giản vậy thôi. Nói cao siêu hơn nó liên quan đến văn hóa của phòng ban, của công ty. Nếu ứng viên không sở hữu được những giá trị cốt lõi mà nhà tuyển dụng cần, thì sẽ bị đánh rớt.

• Mình có một ứng viên, sau khi thẳng thắn bày tỏ trong buổi phỏng vấn không nhận bạn vì "chị thấy em không hợp vị trí này", cô ấy thắc mắc ngay: "sao chị không cho em thêm cơ hội". Mình đã trả lời rằng: "Không phải là chị không muốn cho em cơ hội, hay đánh giá em yếu kém, chỉ là công ty có nhiều lựa chọn, nên trên cương vị một nhà tuyển dụng, chị cần chọn ứng viên tốt nhất cho vị trí này". Cô ứng viên ấy khá nhiệt tình, chỉ là không phù hợp với yêu cầu của mình thật. 

• Một ứng viên khác cũng rất trẻ, hỏi vài câu rồi mình cũng nói với em rằng: "thật sự trước khi đến tham dự buổi phỏng vấn này, em đã tìm hiểu kỹ về vị trí dự tuyển hay chưa? Chị cần em hiểu rõ, em phải xác định tính cách của em là gì, có phù hợp với tính chất công việc này hay không? Nếu không phù hợp, chị muốn em tìm một cơ hội khác tốt hơn. Nhìn CV của em, chị thấy có thể em làm rất nhiều việc, nhưng hóa ra lại chưa chuyên một việc gì. Em cần xem và chỉnh lại CV cho những cơ hội phỏng vấn sắp tới. Việc từ chối nhận em vì chị thấy em không hợp cũng là vì tốt cho cả đôi bên."

• Trong một buổi phỏng vấn khác, mình thấy nguyện vọng của bạn là "Event Manager" nhưng lại nộp vào vị trí "Forum Seeding Specialist", hai nghề này không chút liên quan mấy. Một bên thì offline, một bên thì online. Mình cũng khuyên em nên suy nghĩ lại, thực sự là em muốn gì, mạnh gì: "Nếu thật sự em muốn làm một Manager, điều đầu tiên trong CV của em người tuyển dụng phải thấy ngay rằng, em có thế mạnh xuyên suốt về một mảng nhất định. Hiện tại chị không thấy điều đó. Chị nghĩ em đang còn rất loay hoay trước sự nghiệp của mình. Làm Manager ở bất kỳ một nghề nào cũng vậy, phải chứng minh được mình có khả năng, và đặc biệt mình phải là chuyên gia trong lĩnh vực ấy, được thể hiện rõ ràng thông qua số năm số tháng em có kinh nghiệm trong hồ sơ xin việc."

• Ở buổi phỏng vấn gần đây nhất, mình được trò chuyện với một bạn nam trẻ cũng rất dễ thương, sinh năm 1998, ham học hỏi và đầy nhiệt huyết. Bạn có hỏi mình một câu khá hay: "không biết công ty mình có làm OT không? Mặc dù em cũng không ngại việc làm thêm ngoài giờ nếu công việc yêu cầu". Mình trả lời bạn rằng: "không biết những người sếp khác như thế nào, chị không nói thay được, nhưng với chị, làm OT hay không là do em. Ví dụ chị giao em một công việc bất kỳ, chị sẽ luôn hỏi em khi nào em làm xong. Lúc này chị muốn em tự đưa ra đề xuất vì chị muốn em có sự cam kết với lời nói của mình. Vì chị cho em cơ hội đề xuất, tức cho em cơ hội thỏa thuận với thời gian biểu của mình. Nếu em nói trong 2 ngày sẽ xong, chị sẽ tạm tin và chờ em trong 2 ngày. Trong thời gian đầu khi em chưa có nhiều kinh nghiệm, có thể 2 ngày là quá ít để em có thể hoàn thành, thì việc em phải làm thêm ngoài giờ để đảm bảo lời hứa của em với chị là điều cần làm. Khi em trưởng thành hơn, em sẽ biết đề nghị 3 ngày cho hợp lý, trong trường hợp đó em sẽ không phải làm thêm ngoài giờ. Quyết định làm thêm ngoài giờ hay không là do em lựa chọn. Tuy nhiên mọi việc đều phải có mức độ, và đặc biệt nếu người sếp của em biết rõ công việc chỉ tốn có 3 ngày, mà em làm trong 2 ngày là xong thì đảm bảo em sẽ được sếp đánh giá cao. Ngược lại, nếu em đề xuất tận 4 ngày, thì sếp của em sẽ không đánh giá cao em hay sẽ không để mắt đến em trong những đợt tăng lương thưởng cuối năm. Thật ra thì, nếu em muốn phát triển bản thân để trở thành một nhà quản lý trong tương lai, phải đảm đương rất nhiều việc lớn nhỏ, thì việc phát triển khả năng quản trị thời gian và khối lượng công việc ở thời điểm này là rất cần thiết. Làm sếp hay làm nhân viên không ở chỗ khối lượng công việc của ai nhiều hơn, mà là khối lượng công việc "có độ khó, cần tư duy và trách nhiệm" của ai nhiều hơn."

Quản lý là một kỹ năng. Quản lý là cũng là một năng khiếu!

Đã gọi là năng khiếu thì không phải ai cũng có để được thừa nhận là một nhà quản lý có tầm.

Nói chung mình nói chuyện với các bạn ứng viên theo tinh thần chia sẻ, mong các bạn tiến bộ lên rất nhiều. 

Mình muốn dù các bạn chưa có cơ hội làm việc với mình, nhưng sẽ tìm được một cơ hội "hợp hơn" ở một môi trường khác.

Trong xã hội hiện đại này, bằng cấp không phải là thứ mình chú trọng đầu tiên khi đọc CV của các ứng viên. Mình thường chỉ tập trung đọc các kinh nghiệm và kỹ năng mà ứng viên đó đang sở hữu, đồng thời mình cũng đọc cách các bạn ứng viên ấy trình bày chúng nữa.

Để kết bài viết này, mình muốn nói với tất cả những bạn trẻ, đặc biệt là những ai đang loay hoay tìm việc và đang đọc bài viết này rằng:

"Nếu thật sự các em muốn thăng tiến trong sự nghiệp, có được một công việc tốt, một thu nhập mơ ước, điều đầu tiên các em phải xác định bản thân muốn làm gì, điểm mạnh ở đâu. Khi xác định được rồi, hãy tập trung chỉ nói về những điều đó một cách rõ ràng nhất trong CV của mình. Như thế thì khi bất kỳ một nhà tuyển dụng nào đọc vào sẽ biết rằng họ thật sự ham muốn em, và cảm thấy hài lòng được phỏng vấn một ứng viên biết rất rõ thế mạnh của mình. Một khi đã hiểu các sở thích, sở đoản của mình, các em cần liên tục trau dồi để phát triển bản thân. Có những môn học, mình học không phải để làm việc trực tiếp, mà chỉ là để người khác không qua mặt mình. Có nhiều kiến thức và kỹ năng thì càng tốt chứ sao? Hãy trở thành một nhân viên khó ai có thể thay thế. Và hãy trở thành một người "giỏi đến mức không ai muốn phớt lờ".

Một bài viết của GiangGina (deargiang.com)

Bạn có thể tìm hiểu thêm bài viết "Quản trị con người đòi hỏi có chút năng khiếu" (<< tại đây) để có thể hiểu thêm quan điểm của mình về vấn đề quản trị nhân sự.